INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Wincenty Bolesław Sucheni  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 2007-2008 w XLV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sucheni Wincenty Bolesław (1880–1947), konstruktor i wytwórca narzędzi rolniczych, działacz społeczny.

Ur. 19 VII w Gidlach (pow. radomszczański), był synem Józefa (zob.) i Katarzyny z Wyrzykowskich.

S. ukończył Gimnazjum Feliksa Fabianiego w Radomsku, a następnie Szkołę Techniczną w Warszawie. Praktykował w zakładzie ojca w Gidlach i w r. 1897 został wyzwolony na czeladnika kunsztu ślusarsko-kowalskiego. W r. 1906 przebywał we Francji i odbywał staże w fabrykach branżowych kolejno w Cousances-aux-Forges w Normandii, Ligny i Nancy. W r. 1908 przejął od ojca kierownictwo przedsiębiorstwa «Fabryka Pługów i Narzędzi Rolniczych Józef Sucheni w Gidlach». Do wybuchu pierwszej wojny światowej zmodernizował zakład, m.in. wprowadził zasilanie energią elektryczną z napędu własnej prądnicy oraz zakupił maszyny (wiertarki, prasy poziome, młot sprężynowy i inne), które zastąpiły dotychczasową ręczną obróbkę poszczególnych faz produkcji. Przyniosło to szybki wzrost wydajności od 5 tys. narzędzi w r. 1908 do 24 tys. w r. 1913. Podobnie jak w l. wcześniejszych w produkcji dominowały pługi, ale znacznie zwiększyła się wytwórczość innych narzędzi, m.in. radeł (obsypników), kultywatorów oraz bron sprężynowych i polowych. Rozszerzył się też krąg nabywców hurtowych, m.in. o warszawską firmę «Bronikowski, Grodzki, Wasilewski». Przedsiębiorstwo S-ego było wielokrotnie nagradzane złotymi medalami, m.in. w r. 1909 na wystawie przemysłu i rolnictwa w Częstochowie «za fabrykację długoletnią pługów, a w szczególności za konsekwentne rozpowszechnianie tanich a dobrych pługów włościańskich», w r. 1910 na wystawie Kowieńskiego Tow. Rolniczego w Szawlach «za oryginalne pługi własnej produkcji» oraz w r. 1912 w Staszowie za pokazane tam produkty. Okres międzywojenny przyniósł firmie m.in. pierwszą nagrodę i dyplom uznania na wystawie w Wilnie (1928) oraz mały złoty medal na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu (1929) «za wytwarzanie i skuteczne propagowanie pługa żelaznego produkowanego dla drobnego rolnictwa». S. był zwolennikiem postępu technicznego w rolnictwie i stale rozszerzał zakres wytwarzanych produktów. Poza ulepszeniami w budowie pługów zajął się jako pierwszy w Polsce budową i produkcją narzędzi łąkarskich; zaadaptował dla potrzeb krajowych amerykański pług łąkowy «Prairie Breacker» do orki łąk torfowych oraz zbudował i opatentował koleśny pług łąkowy «R» do orki łąk mineralnych, a także cieszącą się dużym powodzeniem sprężynową bronę łąkową «Nowa» (oczyszczała łąki z zeschniętej roślinności i niwelowała kretowiska). Budował też skaryfikatory, brony talerzowe i wały łąkowe. Produkty te zyskiwały powszechne uznanie, ponieważ zanim zostały wprowadzone na rynek S. wielokrotnie sprawdzał działanie ich prototypów w polu i ulepszał je.

S. dbał o warunki socjalne robotników; aby zapewnić zatrudnienie większej liczbie osób stosował w okresach przestoju rotacyjny system pracy oraz dwukrotnie, w l. 1913 i 1928, zorganizował robotniczą kasę emerytalną. Wiele uwagi poświęcał sprawom kultury i oświaty, m.in. przed pierwszą wojną światową organizował douczanie robotników i ich rodzin z zakresu języka polskiego, a w r. 1921 uruchomił dla robotników kursy wieczorowe. Inicjował wiele imprez kulturalnych, oświatowych i patriotycznych oraz wycieczek krajoznawczych; przy gidelskiej fabryce działały od r. 1911 chór i orkiestra. Angażował się również w działalność na rzecz Gidel i okolicy, m.in. w r. 1912 założył i przez wiele lat prowadził Kółko Rolnicze, a dla przeprowadzenia melioracji łąk zawiązał w r. 1928 Spółkę Wodną i sfinansował dokumentację techniczną tego przedsięwzięcia. Utworzył pierwsze w Gidlach placówki spółdzielcze, sklep spożywczy i mleczarnię, przyczynił się też do powstania tam urzędu pocztowego, straży ogniowej i szkoły, budowy drogi z Gidel do Częstochowy oraz konserwacji zabytkowego modrzewiowego kościoła w Gidlach. Zmarł 18 IX 1947 w Gidlach, został pochowany na tamtejszym cmentarzu. Pod koniec l. czterdziestych gidelska fabryka została odebrana rodzinie Suchenich i w r. 1950 upaństwowiona, potem uległa likwidacji.

W małżeństwie z Marią ze Sławetów (1888–1973), uczestniczką tajnego nauczania (1905–14), działaczką społeczną (1918–39), m.in. założycielką ochronki w Gidlach oraz tamtejszego Koła Gospodyń Wiejskich i przewodniczącą tej organizacji w pow. radomszczańskim, odznaczoną Srebrnym Krzyżem Zasługi RP (1938), miał S. trzy córki: Marię (1910–2000) 1.v. Rutkowską, 2.v. Kurcyuszową, dziennikarkę, po drugiej wojnie światowej pracującą jako ekonomistka, Annę Katarzynę Sucheni-Grabowską (ur. 1920), profesora historii w Inst. Historii PAN, oraz Barbarę (ur. 1927), po mężu Obutelewicz, ekonomistkę.

W bazylice Dominikanów w Gidlach wmurowano tablicę poświęconą rodzinie Suchenich, na której upamiętniono także imię S-ego.

 

Przewodnik przemysłu i handlu polskiego 1930/31, W. 1930 s. 306; W. Enc. Powsz. (2005), XXVI; – Pichelski K., Maszyny rolnicze, „Maszyny Roln.” R. 6: 1929 nr 9 s. 130; Sucheni-Grabowska A., Z dziejów pługa Sucheniego, „Prace i Mater. Muz. Archeol. i Etnogr. w Ł.”, S. Etnogr., 1963 nr 7 s. 29–52 (fot.); – Nekrolog i wspomnienie pośmiertne: „Mechanizacja i Elektryfikacja Roln.” R. 1: 1948 nr 1 s. 28 (C. Kanafojski), „Życie Warszawy” 1973 nr z 13 X (dot. żony S-ego); – Mater. Red. PSB: Mater. rodzinne od Anny Sucheni-Grabowskiej z r. 1973; – Informacje córki, Anny Sucheni-Grabowskiej i prawnuczki Irminy Kaczmarek z W.

Stanisław Tadeusz Sroka

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Józef Sucheni

1836-09-10 - 1923-11-30 konstruktor
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Józef Adam Cyrankiewicz

1911-04-23 - 1989-01-20
premier PRL
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Kazimierz Radosław Kelles-Krauz

1872-03-22 - 1905-06-24
socjolog
 

Izrael Joszua Singer (Zynger)

1893-11-30 - 1944-02-10
prozaik
 

Jan Pocek (właściwie Poczek)

1917-05-04 - 1971-06-26
poeta
 

Waleria Szalay-Groele

1877-03-12 - 1957-03-04
nauczycielka
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.